FIA Çift Katmanlı Difüzörü Neden Yasakladı

0
1458
Çift katmanlı difüzör

Çift katmanlı difüzör ilk olarak 2009 yılında şampiyon olan Brawn GP takımının BGP 001 aracında görüldü. Sistemi kullanan Brawn GP’nin o sene şampiyon olmasındaki en büyük etken olarak çift katmanlı difüzörü gösterebiliriz. Brawn GP’nin çift katmanlı difüzör ile sezonu önde götürmesi gören bazı takımlar bu durumu FIA’ya taşıdılar.

Çift katmanlı difüzör

Brawn GP, Çift Katmanlı Difüzör Sayesinde Sezonu Domine Etti

Brawn GP

Honda’nın 2008 yılında Dünya ekonomik krizinden kaynaklı olarak Formula 1’den çekilmesiyle Brawn GP motorsuz kalmıştı. Bunun üstüne ekip Mercedes’in V8 motorunu kullanarak 2009 sezonunda tarih yazdı. Honda 2008 aracının geliştirilmesini durdurarak tamamen 2009 yılında gelecek olan yeni kurallara göre çalışmaya başladı. Elinde uzun zamanı olan Honda’nın araç üstünde çalışması çok detaylı ve hassas şekilde oldu. Bu zaman farkından dolayı da Brawn GP kusursuz aracıyla 2009 sezonunu şampiyon bitirdi.

Çift Katmanlı Difüzörün Ortaya Çıkışı

Brawn GP

Çift katmanlı difüzörün hikayesi 2009 yılında gelen kural değişikliğiyle başladı. Aerodinami açısından değiştirilen kuralın amacı araçların takip mesafesini azaltmaktı. Bu sayede daha yakın takip olacak ve pilotların daha kolay geçiş yapması sağlanacaktı. Bu da rekabeti arttıracaktı. Bu kurallarla aracın yere basma gücü yüksek seviyelerde düşürüldü.

FIA

Bu kuraldan dolayı da Formula 1 tasarımcıları kaybedilen yere basma gücünü telafi etmek için çözüm aradılar. Bunun sonucunda 3 takım birbirinden habersiz bir şekilde çift katmanlı difüzörü buldular. Bu takımlar da Honda, Toyota ve Toyota motoru kullanan Williams’tı.

Çift katmanlı difüzör

Fakat aslında bu 3 takımda birbiriyle bağlantılı. Çünkü edinilen bilgilere göre çift katmanlı difüzör, Super Aguri tasarımcısı tarafından ortaya çıktı. 2008 yılında bütün Super Aguri çalışanları da takımın F1’den çekilmesiyle Honda, Toyota ve Williams’a geçti. Bu gerçekten dolayı da çift katmanlı difüzörün fikir babasının Super Aguri olduğu doğrulanmıştır.

Tasarımın Yasaklanması İçin Protesto

FIA

Bu tasarımı araçlarında bulundurmayan takımlar ise çareyi FIA’da aradılar. Çünkü sistemi araçlarına kısa sürede ekleyemeyeceklerini biliyorlardı.

Bunun için başlangıçta takımlar Avustralya GP’de tasarımı protesto ettiler. Buradaki amaç FIA’nın tasarımı yasaklayarak yarış sonucunu değiştirmesini sağlamaktı. Bu protesto onlara yasaklamanın olmaması durumunda kendi tasarımlarını yapmaları için zaman kazandıracaktı. Fakat durumlar istenilen şekilde gitmedi ve sistem yasaklanmadı. Bu yüzden bütün takımlar hızlı bir şekilde tasarımlarını yapmaya başladılar. Bunun sonucunda sezonun yarısından sonra bütün takımlar yaptıkları sistem ile yarışlara katılıp puan durumunu dengelemeye çalıştı.

Çift Katmanlı Difüzörün Kurallara Göre Tartışılan Tasarımı

Brawn GP

 

Aerodinami denilen olay sadece araçların üstünden geçen hava akımı değil. Bu hava akımı aracın altından da geçmektedir. Bu yüzden üstteki akım dışında aracın altındaki hava akımını kontrol etmek önemlidir. Çünkü bu akım aracın yol tutuşunu önemli ölçüde etkiler.  Hava akımının hızı ne kadar artarsa hava akımı azalır. Bu hava akımı aracın arkasından dışarı atılır ve bu sayede araç yere daha yakın olur. Bu literatürde downforce olarak geçer.

Çift katmanlı difüzör

 

Sistem tasarlanırken amaç yararlı olması için maksimum alan sağlamaktı. Çünkü oluşacak downforce’un bir tek orada fazla olması istenmiyordu. Difüzör downforce’u arttırmakla kalmayıp aracın dengesini de optimal seviyelere çıkarıyor. Difüzörün ikinci katmanı aracın referans yüzeyi ve kızak bloğundaki boşluklar tarafından beslenmekte.

Fakat teknik kurallara göre araç altında bakıldığında herhangi bir yarık veya boşluk görünmemesi gerekiyor. Difüzöre getirilen ikinci katman ise bu kuralları bozduğu için tasarımın dikkatli yapılması gerekiyordu.

Çift katmanlı difüzör

Bu kuralları referans alarak tasarlanan difüzörler iki sene boyunca kullanıldı. Fakat FIA, bu alana yapılan yatırımın fazla olduğunu görünce 2011 yılında sistemi yasakladı. Çünkü bu yaşanan değişim takımları çok büyük bir karmaşıklığa soktu. Ayrıca sistemin geliştirilmesi rekabeti azalttı. Bu duruma örnek takım Red Bull’dur. Takım 2010 yılında egzoz gazı beslemeli çift katmanlı difüzörü tasarladı. Bu tasarım onları 2010 sezon şampiyonu olmalarını sağladı.

Yorum Yap

Please enter your comment!
Please enter your name here