Aşırı beslemeli içten yanmalı motorlar günümüzde sundukları düşük motor hacmi, düşük yakıt tüketimi ve vaat ettikleri performans yüzünden otomobil kullanıcıları tarafından tercih edilmekte. LPG ye ve atmosferik içten yanmalı motorlara soğuk bakan bir kullanıcı kitlesi olması, turbo beslemeli otomobilleri onlar için biçilmiş kaftan yapıyor. Ayrıca ülkemizde kullanılan araç vergilendirme sisteminin motor hacmine göre şekillenmesi, düşük hacimli turbo beslemeli otomobillerin elini piyasada oldukça güçlük kılıyor. Turbo yazımızda turbonun ne işe yaradığından, intercooler yazımızda ise hava-hava tipi bir eşanjör olan intercoolerdan bahsetmiştik. Bugün ise intercooler muadili olarak kullanılabilen watercooler adı ile bilinen sistemden bahsedeceğiz.
Öncelikle Intercooler Ne Yapıyordu Bir Hatırlayalım
Intercooler, turbonun egzoz kısmındaki fanın egzoz gazları ile dönerek, emiş gücü sağlayarak aldığı havayı soğutması için ilettiği hava-hava tipi eşanjördür. Intercoolerdan geçen soğutulmuş hava, emme manifolduna doğru silindir içinde yakıt ile beraber yakılmak üzere yola çıkar. Intercoolerin hacmi içinden geçen akışkanın ne kadar soğutulması isteniyorsa ona göre belirlenir. Turbo beslemeli, modifiye edilmiş otomobillerde silindir içine soğuk ve yoğun hava gönderilmesi hedeflendiği için, Intercooler çoğu zaman büyütülür.
Watercooler Ne Kadar Farklı Bir Sistem ?
Aramızda bilgisayar tutkunları varsa eğer bunu kule tipi fanlı soğutucuları intercoolerlara, radyatörlü sıvı soğutucuları ise watercoolerlara benzetebiliriz. Prensip hemen hemen aynıdır. Otomobillerde hava-hava soğutma eşanjörü olan intercooler otomobilin hızına göre hava akışkanının göreli hareketi ile intercooler içindeki havayı soğuturken, bilgisayarlarda elektrik enerjisi sayesinde dönen fanlar, zorla konveksiyon ile elektronik devreyi soğutur. Watercooler sistemi biraz daha karmaşıktır. Tek tip eşanjör yerine iki eşanjör kullanılır. Bunlardan bir tanesi soğutucu sıvı için bir tanesi ise soğutucu sıvı ile emilen havanın ısı alışverişi içindir. Emme manifolduna yakın bir yere konumlandırılan ilk eşanjör, emilen havanın fazla dolanmadan soğutucu sıvı ile ısı alışverişini tamamlayıp soğumasını hedefler. Diğer eşanjör ise soğutucu sıvının havanın göreli hareketi ile soğutulmasını hedefler.
Intercooler Varken Neden Watercooler kullanalım ?
Sıvı soğutma sistemleri içerdikleri soğutucu sıvılar sayesinde daha stabil soğutma performansı sağlar. Mevsim geçişlerinde otomobillerimizde yaşanan performans farklılıkları, watercooler kullanılan turbo otomobillerde daha az hissedilir. Ancak sistem daha kompleks hale geldiği için, soğutma sıvısının sızdırması gibi sorunlar ortaya çıkabilir. Amaç havayı kısa sürede silindire iletmek ise eğer, watercooler soğutmalı sistemler kullanılabilir. Eğer böyle bir amaç yoksa, intercooler oldukça basit ve başarılı bir sistemdir.
Hangi sistem daha masraflı ya da pahalı acaba?