Lastik Ebatları Ne Anlama Gelir?

Bir çoğumuz için lastik ebatları, lastiğin yan duvarlarında yer alan gizemli rakam ve harf kombinasyonlarından ibarettir. Ancak bu kodlar, lastiğin performansından güvenliğine yakıt tüketiminden sürüş konforuna kadar birçok önemli bilgiyi barındırıyor. Bu yazıda lastik ebatlarının ne anlama geldiğini ve günlük sürüş deneyiminize nasıl etki ettiğini detaylıca açıklayacağız. Böylece bir sonraki lastik alışverişinizde bilinçli seçimler yapabilecek ve aracınızın potansiyelini üst düzeye çıkarabileceksiniz.

Lastik Ebatlarının Gösterimi

Lastik ebatı ve lastik çeşidi hakkında bize bilgi veren ifadeler, lastiğin yan bölümünde yer alıyor. Bu bölüm yaygın kullanımda “lastiğin yanak kısmı” olarak da biliniyor. Diğer yandan otomotiv sektöründeki üreticiler, ürettikleri araca en uygun lastik ölçülerini belirleyerek bu bilgiyi aracın çeşitli yerlerine de yerleştiriyor. Ancak lastik ebatlarını anlatmadan önce lastiğin yapısına da değinmekte fayda var. Lastiğin yapısı genel olarak dört bölgeden oluşuyor. Bu bölgeler; omuz, sırt, topuk ve yanaktır. Lastiğin sırtı yol tutuşunda oldukça önemlidir. Çünkü bu kısım, kauçuk malzemeden oluşan ve yere temas eden noktasıdır. Omuz ise lastiğin sırt ve yanaklarının birleştiği yerdir. Ayrıca lastiğin diğer bölümlerinin işlevi de oldukça büyüktür. Çünkü aracın gitmesini sağlayan yegane unsur tekerlektir. Lastiklerinizle ilgili öğrenmek istediğiniz bilgilere periyodik bakım ya da oto ekspertiz yaptırdığınız esnada öğrenebilirsiniz.

Bir araca yeni lastik seçerken lastiğin yanaklarında yer alan harf ve numaralar size referans olur. Bu sayede araca uygun olan doğru lastiği seçebilirsiniz. Ebatlar, aracın üreticisi tarafından belirleniyor. Oto lastik ebat gösteriminde ise şu değerler yer alıyor:

• Taban Genişliği
• En Boy Oranı
• Jant Çapı
• Yük ve Hız Endeksi

Bu konuyu bir örnek üzerinden ele almak daha doğru olacaktır. Örnek olarak “205/55R16 91 H” ebatlı bir lastiği inceleyim. Örnekte yer alan her sayı ve harf bir anlam ifade ediyor. Bu doğrultuda örnekteki lastik değerleri şu şekilde:

• Lastik genişliği: 205
• En boy oranı: 55
• Yapı: R
• Jant çapı: 16
• Yük endeksi: 91
• Hız sınıfı: H

Lastik Taban Genişliği

Lastik ebadında görülen ilk üç basamaklı sayı, taban genişliğini gösteriyor. Bu ölçü lastiğin yanaktan yanağa ölçülmesiyle elde ediliyor. Ayrıca hesaplanan sayı milimetre cinsinden ifade ediliyor. Yukarıdaki örnekteki lastiğin taban genişliği 205 mm’dir.

En Boy Oranı (Yanak Kesit Oranı)

İlk üç basamaklı sayıdan sonra gelen diğer iki sayı en-boy oranını veriyor. Lastik yanak genişliğinin tabanın yüzde kaçı olduğunu gösteriyor. 205/55R16 lastikte yanak genişliği 205’in %55’idir. Bu oran büyüdükçe lastik yanak genişliği artıyor.

R Harfi

Bu harf genel olarak lastiğin yapısına göre sınıflandırılmasını temsil ediyor. Lastiğin radyal bir yapıya sahip olduğunu gösteriyor. Radyal lastikler, günümüz otomobil lastikleri için standart hale gelmiştir. Radyal lastik ile eski tip diyagonal lastik arasındaki fark, karkastaki kord katmanları ile ilişkilidir. Radyal bir lastik, lastiğin jantla bağlantı noktasına dik olarak yerleştirilmiş çok sayıda şeritten oluşuyor. Diyagonal lastiklerde ise şeritler, lastiğin çalışma yönüne çaprazdır.

Çapraz ve radyal lastikler arasındaki en büyük fark lastiğin esnekliğidir. Birden fazla çapraz kat, çapraz lastiklerin yanak kısmını oldukça sert hale getirirken radyal lastiklerin yanakları çok daha esnektir. Bundan dolayı bezli (diyagonal) lastikler, ağır işlerde kullanılan kimi araçlarda kullanılmaya devam ediliyor.

Jant Çapı

R harfinden sonra gelen iki basamaklı sayı ise jant çapının değerini veriyor. Bu da araca monte edilecek lastiğe dair önemli bir bilgidir. Lastik çapının yüksekliği ise inç değeri ile belirtiliyor. Örnekte yer alan 205/55R16 lastik, 16 inçlik bir janta takılmaya uygun olduğunu ifade ediyor. Bu oldukça önemli bir kısımdır çünkü lastiklere uygun olmayan bir jantla seyahate çıkmak mümkün olmaz. Ayrıca siz de aracınız hakkında bu tür bilgileri öğrenmek istiyorsanız lastik jant uyum tablolarına göz atabilirsiniz.

Lastik Yük ve Hız Endeksi

Oto lastik ebatları sonrasında gösterilen sayı ve harf, sırasıyla yük ve hız sınıfıdır. Örnekteki 91 ifadesi, yük sınıfının 615 kg olduğunu anlatıyor. H harfi ise hız endeksinin 210 km/s olduğunu gösteriyor. Bu değerler, aracın ulaşabileceği en yüksek hızını ve lastiğin kaldırabileceği azami yükü açıklıyor. Ticari araç lastiklerinde 104/102 gibi iki adet yük endeksi bulunuyor. Bu lastiklerde eğik çizgiden sonra gelen sayı, tandem akslara sahip araçlar için yük endeksidir.

Lastik Yük Sınıfı (Endeksi) Nedir?

Lastik yük sınıfı veya yük endeksi, bir lastiğin taşıyabileceği maksimum ağırlığı gösteren bir sayıdır. Bu sayı, lastiğin üzerine güvenli bir şekilde yüklenebilecek ağırlığı ifade ediyor. Her yük endeksi belirli bir ağırlık kapasitesine karşılık geliyor. Peki lastik yük endeksi nasıl tercih edilmeli? Örneğin bir lastiğin üzerinde 91 yük endeksi varsa bu lastik tek başına maksimum 615 kilogram taşıyabiliyor. Ancak belirtilen rakamlar, ideal koşullar için geçerlidir. Burada ifade edilen değere karşılık gelen yük taşıma sınırını ise lastik yük endeksi tablosu üzerinden öğrenmek mümkündür. Lastik basıncı, diş derinliği, aracın yük durumu, yol koşulları gibi etkenler farklılık oluşturabiliyor. Yük endeksi, aracınızın güvenliği ve performansı için uygun lastikleri seçerken dikkate alınması gereken önemli bir faktördür.

Lastik Hız Endeksi Nedir?

Lastik üzerindeki H harfi hız endeksini ifade ediyor. Hız endeksi, lastiğin doğru yük ve basınç ile 1 saat ve üzeri süre kullanılabileceği maksimum hızdır. Ayrıca H harfi ile ifade edilen değerin azami hız miktarını da öğrenmek mümkün. Bu bilgiye lastik hız endeksi tablosuna bakarak öğrenebilirsiniz.

Lastik Hız Endeksi Tablosu

Sıklıkla sorulan sorulardan biri ise hangi harf hangi lastik hız limitini gösteriyor? Bu sorunun cevabı için sizlere bir tablo hazırladık.

Lastikte C Harfi Ne Anlama Gelir?

Lastik ebat gösteriminin sonundaki “C” harfi, lastiğin hafif ticari araçlar için geliştirildiğini gösteriyor. “205/75R16C 110/108R” örneğindeki gibi yük ve hız endeksinden önce yazılıyor.

Lastiklerde ZR Ne Anlama Gelir?

Bazı oto lastik ebatı gösterimlerinde “R” yerine “ZR” ifadesi bulunuyor. Yukarıdaki tabloda da ifade edildiği gibi ZR, lastiğin hız sınıfının 240 km/s ve üzerinde olduğunu gösteriyor. Ancak lastik üreticileri için bu ifadeyi kullanmak zorunlu değildir. Bu yüzden hız endeksi 240 km/s üzerinde olan her lastikte “ZR” ifadesi bulunmaz.

Lastik Alırken Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

Eğer bir lastik ihtiyacınız var ise öncelikle mevsim koşullarına uygun bir lastik seçmelisiniz. Ardından yapılacak birkaç dikkatli adımla aracınıza uygun lastik bulunmalıdır. Bununla beraber uygun boyutlarda bir lastik seçmek oldukça önemlidir. Lastiğin yanak bölgesinde yer alan ebatlarla aracınıza uygun lastik seçmelisiniz. Bu güvenli bir yolculuğun temelidir. Ayrıca aracınız yük taşımaya uygun değilse ve siz ona fazla yük yüklerseniz bu lastiklerinize zarar verebiliyor.

arabam.com Oto Ekspertiz randevusu için tıklayın!

Arabam Garaj’ı Keşfedin!