Otomobillerimizin olmazsa olmaz parçası olan motorun düzgün çalışması oldukça önemlidir. Aynı zamanda motorun içerisinde ki parçaların motor bloğu ile sürtünmesinden kaynaklanan aşınmaların önüne geçilmesi gerekmektedir. Bunu da otomobillerimizde bulunan yağ sistemi ile sağlanır.
Yağ sistemi motorun yağlanması sağlar. Bu durum basit bir şekilde bakıldığında bir adet pompa ve yer çekiminin sayesinde gerçekleşir. Aracın motorunun en alt kısmında yer alan parça karterdir. Yağ sistemi karterde birikmiş olan motor yağı pompa yardımı ile yağlanması gereken tüm kısımlara iletilir. Motorun içerisindeki kanallar ve delikler yardımıyla basınçlı bir şekilde gerekli parçalara ulaştırılır. Parçalara ulaşan yağ yağlama görevini tamamlamış olur. Bu yağ geri dönüş hattı boyunca karter kısmına geri dönmektedir. Bu geri dönüşümde yer çekiminin büyük etkisi vardır. Anlatmış olduğumuz bu döngü motorun çalışması süresince devam etmektedir. Böylece yağ sistemi başarılı bir şekilde çalışarak hareket halinde olan tüm parçalar yağlanmış olmaktadır.
Otomobilinizi Uzun Süre Kullanmazsanız Yağ Sistemindeki Yağa Ne Olur?
Günlük işleriniz tamamladınız ve otomobilinizle evinize geldiniz. Otomobilinizi garajınıza veya evinizin önüne çektiniz ve bıraktınız. Gece boyu orada kalan otomobili dinleniyor olarak düşünebilirsiniz. Ancak bir otomobili uzun süre çalıştırmamak onun motoruna zararlıdır. Otomobilinizin uzun süreler boyu çalışmadan durması sürecinde motor yağı, yer çekiminin de etkisiyle motorun karter kısmında birikmektedir. Uzun süre beklemiş olan yağın motor çalışmadığı için sıcaklığı azalır. Sıcaklığın azalması sonucunda akışkanlığı kaybeder. Motor yağının görevini yerine getirebilmesi için yağın tekrar ısınması gerekmektedir. Bu yüzden uzun süre kullanmadığınız aracınızı hareket ettirmeden önce bir süre çalıştırılması gerekmektedir. Eğer aracınızı çalıştırıp beklemeden hemen hareket etmeye başlarsanız piston, supap ve krank mili parçaları iyi bir şekilde yağlanmadığı için aşırı sürtünmeye maruz kalacaktır.
Yağ sisteminin ana parçalarından biri olan yağ pompası, triger kayışına bağlı bir şekilde çalışır. Bu yüzden motorun devirli kullanılması yağın daha çok miktarda basınç kazanmasını sağlar. Yani aracınızı kısa bir süre rölanti devrinde çalıştırdıktan sonra harekete geçtiğinizde normalden bir miktar devirli kullanmak fayda sağlayacaktır.
İçten Yanmalı Motorlarda Yağ Sistemi
Yağ sistemi içten yanmalı motorlarda kullanılan en önemli sistemlerden birisidir. Yağ sistemi sayesinde yapılan yağlama ile birlikte motor içerisindeki parçaların hareketleri esnasında oluşan sürtünmeler en aza indirilir. Bu sürtünmelerden kaynaklanan aşınma ve ısınmaların büyük düzeyde önüne geçilir. Yağlama sisteminin belirli amaçları vardır. Bu amaçların genelini kısaca anlatmak gerekirse; eğer yağ sistemi aracınızda olmazsa otomobilinizi çalıştırıp harekete başladıktan 10-15 dakika sonra aracınız hareket edemeyecek hale gelir. Çünkü fazla aşınma nedeniyle parçalar kırılabilir. Aynı zamanda pistonlar silindir bloğuna yapışırdı.
Yağ Sisteminin Temel Amaçları Nelerdir?
1Motoru Temizlemek
Motorun çalıştığı sırada aşınma meydana gelmesi kaçınılmazdır. Yağ sistemindeki motor yağı sayesinde bu aşınma en az seviyeye indirilmektedir. Ancak ortaya çıkan bu aşınmalar belli bir süre sonra motor yağında kirlerin birikmesine sebep olmaktadır. Biriken bu kirlerin temizlenmemesi parçaların ömürlerini olumsuz yönde etkiler. Bu yüzden otomobilimizin yağ sistemindeki yağı zaman zaman değiştirmek gerekir. Yağ sistemi sayesinde motorda kullanılan metal malzemelerin paslanması engellenir. Metal malzemelerin paslanması engellense bile aşınmalardan kaynaklı mikron düzeyinde metalik parçacıklar ortaya çıkar. Bu parçaların yağın içerisinden çıkarılması gerekir. Bunun için de yağ sisteminde yağ filtresi kullanılır. Bu filtrelerin de aynı yağı zaman zaman değiştirmek gibi bu filtrelerin de değişmesi gerekmektedir.
2Motor İçindeki Sıcaklığı Düşürmek
Yağlama sistemi aynı zamanda da soğutucu özelliğe sahiptir. Motor içinde yer alan metal parçalar hareket ettikçe birbirlerine sürterler. Bu sürtünmeden kaynaklı olarak ısınırlar. Oluşan bu ısı motor yağı sayesinde motorun içerisinden dışına doğru taşınır. Aracımızı çalıştırdıktan sonra ısınıp ısınmadığını kontrol etmek için yağ sıcaklığı göstergesine bakarız. Bu sıcaklık göstergesi aracın motorunun çalışması esnasında üretilen ısının yağa geçmesiyle çalışır.
3Sürtünmeyi En Aza İndirmek
Motordaki yağ sisteminin temel amaçlarından bir tanesi, motor içinde bulunmakta olan parçaların birbirlerine sürtünmesini engellemektir. Motorun içerisinde yer alan parçaların her biri birbirlerine bağlantılı bir şekilde çalışır. Bu parçaların çalışmaları esnalarında birbirlerine temas etmesi sonucu sürtünmeler olur. Sürtünmelerin oluşmasıyla parçalarda birtakım aşınmalar meydana gelir. Motor yağının kullanılmasıyla birlikte bu aşınmalar en minimum seviyeye iner. Bu sayede aracın motoru uzun süreler boyunca kullanılabilir.
Yağın kullandığınız araç ile uyumu çok önemli. 10 yıllık kullanıcıyım tesadüfen öğrendim