Lastikler, aracınızın yolla temas eden tek noktasıdır. Dolayısıyla; aracın yol tutuşu, frenleme gibi performans ve güvenlik özellikleri üzerinde doğrudan bir etkiye sahiptir. Bu nedenle otomobil lastiği çeşitlerini bilmek ve doğru lastik seçimi yapmak oldukça önemlidir. Ayrıca hava basıncı gibi kontrolleri aksatmamak, aracın sağlığı açısından da oldukça önemlidir. Lastik çeşitleri de aracın tipine göre değişmekte ve kullanım yeri, zamanına göre de farklılık göstermektedir. Peki, otomobil lastiği çeşitleri nelerdir?
Araç Tipine Göre Lastikler Çeşitleri
Oto lastikler; araç türlerine ve kullanım koşullarına göre çeşitlilik gösterir. Farklı araç tipleri için farklı yapı, tasarım ve boyutta lastikler geliştirilmektedir. Çeşitli kategorilere ayrılan lastik tipleri şu şekilde sıralanabilir:
- Binek otomobil lastikleri
- Otobüs / kamyon lastikleri
- Hafif ticari araç lastikleri
- 4×4 / SUV lastikleri
- Motosiklet lastikleri
- Minibüs lastikleri
- Scooter lastikleri
- Bisiklet lastikleri
Bunlara ek olarak, iş makinası ve traktör lastikleri gibi farklı ağır vasıtalar için de üretilen lastikler de farklılık gösterir.
Binek Otomobil Lastikleri
Bütün araçların kullanımına uygun olarak üretiliyor. Ayrıca bu lastikler uzun süreli kullanım için tasarlanıyor. Böylece maddi açıdan daha elverişli hale geliyor. Bununla beraber binek otomobil lastikleri, standart fren gücünün yanında iyi bir yol tutuşu da vaat ediyor. Tabi uzun ömürlü olmaları, düşük yakıt tüketimini de öne çıkarıyor.
Hafif Ticari Araç Lastikleri
Hafif ticari araç lastikleri; pikap, kamyon ve kamyonet tarzı araçlar için tasarlanıyor. Binek otomobil lastiklerine göre daha değişken yol tiplerine göre dizayn ediliyor. Bunun sebebi ise bu araçların işlevsel olarak daha farklı bir amaçla kullanılıyor olmasıdır.
SUV / 4×4 Lastikleri
Bu lastik çeşidi, 4×4 araçlar için üretiliyor. 4×4 lastikler hem düz yolda hem de arazi şartlarında performans gösteriyor. Lastiklerin sırt desenleri bu şartlara uygun olarak dizayn ediliyor. Ayrıca konforlu bir sürüş deneyimi sağlıyor. Güçlendirilmiş bir yapının yanında esnek yanaklara da sahiptir.
SUV / 4×4 Lastik Seçenekleri Nelerdir?
SUV / 4×4 lastikleri, kullanıldıkları zemin koşullarına göre de farklı seçeneklere sahiptir. Yalnızca otoyol kullanımı için geliştirilen SUV lastikleri, HT (High Terrain) kategorisi içerisinde yer alıyor. Arazi koşullarında kullanılabilen lastikler ise All Terrain & Mud Terrain lastikler olarak ikiye ayrılıyor.
AT Lastik Nedir?
AT lastikler hem yol hem yol dışı koşullarda sürüş için geliştirilen lastiklerdir. Genel olarak %40 arazi %60 asfalt kullanımı gibi oranlarla sunulmaktadır. All Terrain lastikler, otoyol lastiklerine göre daha geniş, MT lastiklere göre ise daha dar diş aralıklarına sahiptir. Ayrıca A/T lastik karkasları, zorlu sürüş koşullarına karşı güçlendirilmiştir.
MT Lastik Nedir?
MT lastiklerin diş aralıkları oldukça geniş bir yapıya sahiptir ve arazi kullanımına uygun geliştirilmektedir. M/T lastikler, AT lastiklere göre daha güçlü yapıya sahiptir. Özel desenleri ile zorlu arazi koşullarında, çamurlu zeminlerde yüksek çekiş gücü sağlarlar. Mud Terrain lastikler, tasarımlarına göre farklı off-road koşullarında kullanıma daha uygun olabilirler.
Mevsimlere Göre Lastik Çeşitleri
Daha konforlu ve güvenli bir seyahat için mevsim koşullarına uygun araç lastiği seçilmelidir. Mevsimine uygun olarak seçilmeyen lastikler hem sürücünün kendisi için hem de çevredekiler için güvenli değildir. Bu bağlamda mevsim koşullarına göre lastikler ise temelde 3’e ayrılır.
4 Mevsim Lastik Nedir?
4 mevsim lastikleri, yaz ve kış lastiklerinin aksine tüm yıl kullanım için geliştirilir. Bu açıdan sürücülere oldukça kolaylık sağlar. Lastik teknolojisi alanındaki ilerlemeler sayesinde, farklı mevsim koşullarında kullanılabilen lastiklerin üretilebilmesi sağlamıştır. Ancak bir dört mevsim lastik; kışın kış, yazın yaz lastiği performansı sergileyemez. Ilımlı ve değişken havalar için ise idealdirler. Ayrıca iyi bir frenleme performansı sağlar.
Bu lastik çeşidi, yaz için oldukça kullanışlıdır. Kış mevsimine gelindiğinde ise, aşırı kış şartlarına uyum sağlayamaz. Hafif karlı yollarda geçiş gücü iyidir. Kışın, kış lastiğine geçilmesi önerilir. Bu sayede daha güvenli bir seyahat mümkün kılınır. 4 mevsim lastiklerin bir diğer avantajı ise, araç sahiplerine maddi tasarruf sağlar.
4 Mevsim Lastik Kaça Ayrılır?
Dört mevsim lastikleri, kendi aralarında da kabaca ikiye ayrılır. Halk arasında “gerçek 4 mevsim lastik” olarak bilinen lastikler, yanak kısmında 3PMSF sembolünü taşır. 3PMSF (3 zirveli dağ içinde kar tanesi) sembolünü taşıyan dört mevsim lastikler, kışın kullanıma daha uygundur. 7 dereceden soğuk havalarda etkili yol tutuşu sağlayabilirler.
Yalnızca M+S işareti taşıyanlar ise sıcaklıkların yedi derece altına düşmediği kesimler için tercih edilmelidir. M+S (Mud and Snow) işaretlemesi, lastiğin diş yapısının çamurlu ve karlı zeminde ilerlemeye uygun olduğunu gösterir. Ancak lastikler, bu işaretlemeyi taşımak için standart testlere tabi tutulmaz. Lastikte M+S işaretlemesi bulunabilmesi için bileşik özellikleri dikkate alınmaz. Ayrıca bir dipnot olarak, 3PMSF işaretlemeli her lastikte M+S işaretlemesi de bulunur. Ancak M+S işaretlemeli her lastikte 3PMSF bulunmaz.
4 Mevsim Lastik Kış Lastiği Yerine Geçer mi?
3PMSF (3 Tepeli Dağ Kar Tanesi) işaretlemeli 4 mevsim lastikler, 7 derece altı sıcaklıklarda kullanılabilmektedir. Ancak zorlu kış koşullarına özel geliştirilen kış lastiklerinin yerini tutmazlar. Dört mevsim lastikleri, buzlanmanın ve yoğun kar yağışının görülmediği kesimler için önerilmektedir.
Yaz Lastiği Nedir?
Yaz lastikleri, sıcaklığın 7 derece üzerinde olduğu mevsim şartları için geliştirilir. Bu lastikler sayesinde, yaz mevsiminde ihtiyaç duyulan standart seyahat fırsatı sağlanır. Yazlık lastikler, sıcak havalarda kuru ve ıslak zeminde kullanıma uygun olarak tasarlanır. Bu lastiklerin ıslak zemin performansı desenlere göre değişkenlik gösterebilir. Ancak çoğunluğu ıslak zeminde kullanım için uygun ve güvenlidir. Bununla beraber hava 7 derecenin altına düşerse bu tekerlekten alınacak verimde düşecektir. Bunun sonucunda yol tutuşu azalır ve birtakım güvenlik problemleri doğabilir. Ayrıca yaz mevsimine uygun lastiklerin diş derinliği minimum 1.6 mm olmalıdır. Bu yakıt tasarrufuna da yardımcı olacaktır.
Yaz Lastikleri, Kış Mevsiminde Kullanılır mı?
Yaz lastikleri, soğuk hava şartlarına uygun değildir. Çünkü yaz lastiği sıcak havalara uygun olarak tasarlanmıştır. Ayrıca yaz lastiğinizi kışın kullanmanız durumunda ömrü de kısalacaktır. Çünkü soğuk koşullara maruz kalan lastik sırtı sertleşecektir. Aynı zamanda çekişi azalabilir ve lastikler de çatlaklar oluşabilir.
Kış Lastiği Nedir?
Kış lastiği sayesinde sürücüler kış mevsiminde daha rahat bir yol deneyimi yaşar. Bu lastik çeşidi, kış mevsimindeki buzlanma, ıslak zemin ya da don gibi olumsuz şartlarla başa çıkar. Ayrıca kış lastiği bileşikleri, yazlık lastiklerin aksine 7 dereceden soğuk havalar için geliştirilir. Aynı zamanda tüm lastikler gibi kış lastiği performans özellikleri de desenlere göre değişkenlik gösterebilir. Örneğin; genellikle çivi delikli olarak sunulan kimi lastikler, buzlanmanın yoğun olduğu koşullarda kullanıma daha uygundur. Tüm bunların yanında yaz mevsiminde kış lastiği kullanılmamalıdır.
3PMSF (3 Tepeli Dağ Kar Tanesi) Sembolü Nedir?
Yukarıdaki bilgilerin yanı sıra kışlık lastik desenleri, karlı ve buzlu zemin koşullarında sürüşe uygun tasarlanır. Bu lastiklerin yanak bölgesinde 3PMSF (3 Tepeli Dağ Kar Tanesi) sembolü yer alır. 3PMSF, lastiğin karlı zeminde, 0 derece altı sıcaklıklarda test edilerek ilgili kurumlardan onay aldığını gösterir.
Kar Yağışı Olmasa da Kış Lastiği Kullanılır mı?
Kışlık lastikler, düşük sıcaklıklarda esnekliklerini yitirmeyerek etkili yol tutuşu sağlar. Bu nedenle; hava sıcaklığı 7 derecenin altına indiğinde yağış olmasa da kış lastiği kullanmak önemlidir. Çünkü yoldan kaynaklanan olumsuz etkenler sürüş kontrolünüzü kaybetmenize sebebiyet verebilir.
Performans Lastikleri Nedir?
Bu lastik çeşidi daha üst segment otomobiller için tasarlanır. Bu lastikler yüksek hızlara ulaşma potansiyeli barındırır. Ayrıca frenleme ve sportif bir sürüş deneyimi için idealdir.
Delinse Bile Gidebilen Lastik: Run-Flat
Yukarıda sayılan pek çok lastik çeşidinin run-flat modeli bulunuyor. Bu lastiğin özelliği ise, hasar almasına rağmen belirli bir süre gidebilmeyi başarmasıdır. Bu açıdan sürücülere güvenli bir deneyim sunar. Bu tekerlek sayesinde olası bir delinme sonrası, bir uzmana başvuracak kadar gitmek mümkün. Genel olarak bu lastik çeşidi diğer lastiklerden daha maliyetlidir.
Lastikler Konusunda Dikkat Edilmesi Gerekenler
Lastik değişimleri sırasında dikkat edilmesi gereken bazı hususlar mevcut. Araca takılacak lastiklerin balans ayarları göz ardı edilmemelidir. Ayrıca lastikleri her seferinde alanında uzman birinin takması daha güvenli bir yol deneyimi sağlar. Montaj sonrasında ise hava basınçlarının kontrolü yapılmalıdır. Tüm bunlara ek olarak, lastik değiştirirken bütün lastikler aynı mevsime uygun olarak kullanılmalıdır. Örneğin bir lastik kış lastiğiyken diğerleri yaz lastiği olmamalıdır.
Lastiklerin Üstünde Bulunan Rakamlar Ne Demektir?
Lastiklerin üstünde birtakım harf ve rakamlar bulunuyor. Bu harf ve rakamlar, lastiklerin hız endeksi, genişliği, yüksekliği, jantın inç değeri gibi detayları konusunda sürücülere bilgi verir.
Bu yazımızda, otomobil lastiği çeşitlerine dair ihtiyacınız olan tüm temel bilgileri bir araya getirmeye çalıştık. Eğer bu konu dikkatinizi çektiyse Arabam Garaj‘daki lastik kampanyamıza hemen göz atabilirsiniz.
